pexhon

Loukîz eto : Pexhon.

Walon (Rifondou)

Tayon-bodje latén « piscem » çou ki dene on mot avou l’ cawete « -on ».

AFE :
- diferins prononçaedjes : /pɛ.ʃɔ̃/ /pɛ.hɔ̃/ /pɛ.hɔŋ/ /pɛ.çɔ̃/ /pɛ.ʃã/, miersipepieuzmint e l’ notule ALW 1.76 .
- prononçaedje zero-cnoxheu : /pɛ.ʃɔ̃/
Ricepeures : pe·xhon

singulî	pluriyal
pexhon	pexhons

pexhon omrin

(no d’ biesse) biesse ki skepeye et viker dins l’ aiwe, avou des oxheas et des naivirons.
- C’ esteut on pexhon k’ on trovéve dins Mouze.
- Po on côp k' i daléve prinde on gros pexhon ! (...) Ké bidon ! Il a falou on bon moumint po cachî a sôrti l' pôve biesse wôr di l' aiwe — Jean Goffart, Dji m’ lome Mèliye (fråze rifondowe).
- Tot d’ on côp, li rwè-pexheu plonke el claire aiwe; il est foirt adjete; li pexhon s’ kitape resseré comifåt e triviè do betch. — Léon Demarche (fråze rifondowe).
- Cwand l' pexhon esteut ene idêye gros, i vs fåreut vey kimint ki l' rapexheu s' kitråynéve po dire del fé passer tot etir e s' buzea. I s' kitoirtchive et fjheut des foices tot parey k' alaxhe sitronner — Jean Lejeune di Djoupeye, Avå trîhes èt bwès, p. 180 (fråze rifondowe).
(amagnî) amagnî fwait avou cisse sôre di biesse la.
- Fåt magnî do pexhon deus côps l’ samwinne, sapinse ås docteurs.
- S' i fåt magnî do pexhon po divni pus sûti, dj' end a nén dandjî, mi, puski c' est les vacances — Paul-Henri Thomsin, dins Li Ptit Bouttchike (fråze rifondowe et rarindjeye).
- Vos ploz radjouter sacwantès grevesses ki vos sievroz avou vosse sope ås pexhons — Charles Massaux (fråze rifondowe).

come on pexhon dins l’ aiwe : a l’ åjhe.
come on pexhon dins on bouxhon di spenes ou come on pexhon dins ene djåbe di strin ou come on pexhon dins ene håye
c’ est todi l’ gros pexhon ki magne li ptit
bagnî (u naivî, naedjî) come on pexhon : bén naedjî.
si fé martchand d’ pexhons li nute di Påke : fé åk di triviè.
c’ est l’ såce ki fwait magnî l’ pexhon : dijhêye po on mwais amagnî bén prezinté.