Duuts - Wikipedia Naar inhoud springen

Duuts

Van Wikipedia
In 't geel gebied gebruukt de mêerderheid van de bevolkienge de Duutse toale als moedertoale
Woa dan ze Duuts sproakn in 1930, ge ziet da da gebied vee grôter is, da komt deurda de Duutsers doa verjoagd zyn achter den Twiddn Weireldôorloge
De Benrather of make/mache-lyne en de Speyerer of Appel/Apfel-lyne lik grenze tussn Hôogduuts, Middelduuts en Nederduuts


't Duuts is een West-Germoanse toale. 't Is d'ênigste officiële toale in Duutsland, Ôostnryk en Liechtnstein en êen van d'officiële toaln in Zwitserland, Luxemburg, België en Itoalië. 't Weir ôok nog wel gesprookn in de voormoalige Oostbloklandn en Namibië, e land te nôorwestn van Zuud-Afrika.

Duutse moedertoale in Europa

[bewerkn | brontekst bewerken]

Lik of da je ziet, spreekn ze dus de toale vôoral in Duutsland, Ôostnryk, Zwitserland, Liechtnstein, Luxemburg, Vrankryk, België en Itoalië.

Duutsche dialectgroepn

[bewerkn | brontekst bewerken]

't Upperduuts es et geheel van Zuud-Germoansche (streek)toaln dan de Twidde Germoansche klankverschuvienge helegansn hèin oundergoan. Et bestoat uut et Alemannisch, et Beiers en et Zuud- en Oost-Frankisch.

De toaln en streektoaln woa da die veranderiengn moa gedeeltelik zyn gebeurd, noemn me gezoamenlik et Middelduuts. Et Middelduuts bestoat surtout uut et Moezelfrankisch (dat es ook de toale van de Oostkantongs en Luxemburg), et Reynfrankisch, et Hessisch en et Thüringisch.

't Hoogduuts bestoat uut de Middelduutsche en Upperduutsche toaln en dialectn t'hope. 't Hoogduuts (of Nieuwhoogduuts) es ook de noame voor et moderne, officiële Duuts.

't Nederduuts es de verzoamelnoame vo olle Nederfrankische en Nedersaksische toaln en streektoaln.

Isoglossn deur 't Duuts toalgebied

[bewerkn | brontekst bewerken]
  • de Benratherlinie schidt et Nedersaksisch van et Middelduuts. Die lyne es de isoglosse van 't werkword maken/machen.
  • de Uerdingerlinie lopt 't meest westelik van ol, zels deur Vloandern. Ze markeert zy de ik/ich grenze.
  • de Main-linie of Spierse linie schidt et Middelduuts van 't Upperduuts. Dat es de grenze tusschn Appel/Apfel.
Zie de Duutse uutgoave van Wikipedia.
Wikimedia Commons