Gruzijan kel' – Vikipedii Mine sisu juurde

Gruzijan kel'

Vikipedii-späi

Gruzijan kel' (ქართული ენა [kʰartʰuli ɛna]) om üks' kartveližiš kelišpäi. Se om Gruzijan oficialine kel', pagištas gruzijalaižed. Literatur om sätud sil amuižes aigaspäi.

Kirjutadas kel't gruzijan kirjamištol, ottas kävutamižhe sidä kartveližen kundan keliden täht vaiše.

Pagižijoiden ühthine lugu oli läz 4 millionad ristituid Gruzijas vl 1993. Kelen pagižijad elädas mugažo toižiš maiš: Venäma, AÜV, Turcii da toižed.

Gruzijan kel' mülüb kartveližhe kel'kundha. Toižed kundan keled oma, ozutesikš, megrelijan kel' i svanan kel'. Sen kundan heimolaižed keled ei olgoi löutud völ. Baskan kel' om niiden heimolaine nacein, no tedomehed ei olgoi sen teorijan poles nügüd'aigan.

Gruzijan kirjamišt il'mestui 5. voz'sadan augotišes; se om vajehtadud nell' kerdad.

Tämbäižel kirjamištol om 33 kirjant, niišpäi kaikutte znamoičeb üks'jäižen kulundan. Viž kirjant oma vokaliden täht da 28 om konsonantoiden täht. Kirjamištol ei ole surid kirjamid.

Kirjam Nimituz Lugu, kudambad se kirjam znamoičeb Kulund
ანი 1 [a]
ბანი 2 [b]
განი 3 [g]
დონი 4 [d]
ენი 5 [ɛ]
ვინი 6 [v]
ზენი 7 [z]
ჰე[ka] 8 [ɛj]
თანი 9 [tʰ]
ინი 10 [ɪ]
კანი 20 [kʼ]
ლასი 30 [l]
მანი 40 [m]
ნარი 50 [n]
ჲე 60 [j]
ონი 70 [ɔ]
პარი 80 [pʼ]
ჟანი 90 [ʒ]
რაე 100 [r]
სანი 200 [s]
ტარი 300 [tʼ]
ვიე 400 [wi]
უნი [u]
ფარი 500 [pʰ]
ქანი 600 [kʰ]
ღანი 700 [ʁ]
ყარი 800 [qʼ]
შინი 900 [ʃ]
ჩინი 1000 [t͡ʃ]
ცანი 2000 [t͡s]
ძილი 3000 [d͡z]
წილი 4000 [t͡sʼ]
ჭარი 5000 [t͡ʃʼ]
ხანი 6000 [χ]
ჴარ 7000 [q]
ჯანი 8000 [d͡ʒ]
ჰაე 9000 [h]
ჰოე 10000 [hɔɛ]

Gruzijan kel' om agglütinativine ergativine kel'.

Nimil om luguid (üks'lugu i äilugu) da kändoid, kaik om seičeme kändod.

Verboil voib olda äi morfemoid, niišpäi jogahine vajehtab sanad, ozutesikš, «აგეშენებინათ»-vaihel (ageshenebinat «teile pidi sauda») om nenid morfemoid: ა-გ-ე-შენ-ებ-ინ-ა-თ.