Fors miniatyurasi
Fors miniatyurasi (forscha: نگارگری ایرانی, ngārgry̰ ạy̰rạny̰ negârgari Irâni) — kitob illyustratsiyasi yoki alohida sanʼat asari. Muraqqo deb nomlangan bunday asarlar albomda saqlanishi moʻljallangan qogʻozga bitiladigan kichik suratlardir. Fors miniatyurasi Gʻarbiy Oʻrta asrlar va Vizantiya miniatyuralarining yoritilgan qoʻlyozmalardagi anʼanalari bilan taqqoslanadi. Forsda devor boʻyashning bir xil darajada mustahkamlangan anʼanalari mavjud boʻlsa-da, miniatyuralarning saqlanib qolish darajasi va saqlanish holati yaxshiroq. Miniatyuralar Gʻarbda fors suratlarining eng mashhur shaklidir. Miniatyura rasmi 13-asrda fors sanʼatida muhim janrga aylandi. Moʻgʻullar istilosidan keyin Xitoy madaniyati taʼsirini olgan va 15-16-asrlarda oʻz anʼanasining eng yuqori choʻqqisiga chiqqan. Fors miniatyurasi boshqa islom miniatyuralariga, asosan Turkiyadagi Usmoniylar va Hindiston yarimorolidagi Boburiylar miniatyurasida ustuvorlikka ega boʻldi[1].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ B. W. Robinson, “Abu'l-Hasan Khan Gaffari,” Encyclopædia Iranica, I/3, pp. 306-308