Технология

Технология
Өйрәнелгән тармак	техника[d]
Кайда өйрәнелә	Оценка техники[d], фән һәм технология тикшеренүләре[d] һәм sociotechnology[d]
Һәштәге	Technology
Способствовавшим фактором является	гамәли фән[d]
Нинди вики-проектка керә	Проект:Технологияләр[d]
Берләшмәләре	исемлекне карагыз[d] һәм исемлекне карагыз[d]
Технология Викиҗыентыкта

Технология (грек. τέχνη — һөнәр, осталык; бор. грек. λόγος — фикер, сәбәп; ысул) — матдә, гайрәт, мәгълүматның үзгәртү чарасы.Технология чагыштырмача яңа, күпкырлы терминнар булып тора, төгәл билгеләмә әлеге төшенчәнең үзеннән-үзе, шулай ук башкалар белән мөнәсәбәттә алынган мәгънәсен даими үстерү аркасында юкка чыга: мәдәният, Җәмгыять, сәясәт, дин, табигать. Башына XX гасыр термины " технология» охватывал җыелма акча, процессларны һәм идеяләр өстәп, инструментлар һәм машиналар. Йөз урталарына төшенчә "кеше үзенең яшәү тирәлеген үзгәртә һәм аңа манипулли торган чаралар яки эшчәнлек" кебек сүзләр белән билгеләнә»

Кайбер төшенчәләр «технология»:

Философ сүзлеге нигезендә, И. Т. Фролов редакциясе астында " технология артефактлар, җитештерү операцияләре һәм процесслары, ресурс чыганаклары, мәгълүматларның социаль нәтиҗәләре, идарә итү, финанслау һәм башка технологияләр белән хезмәттәшлек итү системасыннан гыйбарәт«."Collins» дигән зур толлы социология сүзлеге әлеге төшенчәне ачып бирә: «Технология — җитештерү эшчәнлегендә белемнәрне гамәли куллану һәм методларны куллану».1940 елгы Ушаков сүзлегендә технология — " бу фабрикада теге яки бу чималны эшкәртү ысуллары турында, әзер басмада мәгълүмат җыелмасы; мондый эшкәртүнең барлык процесслары җыелмасы».Ожегова сүзлеге технологияне " җитештерү методларының һәм процессларының билгеле бер тармакта җыелмасы, шулай ук җитештерү алымнарының фәнни тасвирламасы «буларак билгели.

Тарихи:

1772 елда Иоганн Бекман «технология " терминын фәнни куллануга кертә. Ул Геттинген университетында укыган фәнне атады.1822 елда Император фәннәр академиясе академигы В. М. Севергин технологиянең 10 бүлеген билгеләде:

металл

минерал

агач

ягулык материаллары

туклыклы матдәләр

химия әсәрләре

хайваннар эшкәртү

тукыма

кәгазь

корал

Мәгълүмати технологияләр:

Төп мәкалә: Мәгълүмати технологияләр

Мәгълүмат технологияләре (ИТ, шулай ук — мәгълүмат-коммуникация технологияләре) — мәгълүматны җыю, туплау, эшкәртү, саклау, тапшыру һәм таратуны тәэмин итә торган ысуллар, программа-техник һәм технологик чаралар җыелмасы[22]; мәгълүмат җыю, эшкәртү, тапшыру һәм куллану функцияләрен башкарганда исәпләү техникасы чараларын куллану ысуллары һәм ысуллары (ГОСТ 34.0003-90) [23]; мәгълүматны җыю, эшкәртү, саклау һәм тарату өчен кирәкле ресурслар (ISO/38500)[24].

XX гасыр ахырында һәм XXI гасыр башында мәгълүмат технологияләре Кеше эшчәнлегенең төрле өлкәләрендә киң кулланылыш таба,шул исәптән [22]:

фән-эксперименталь мәгълүматларны эшкәртү, модельләштерү һәм башкалар.

мәгариф — электрон дәреслекләр, дистанцион укыту Системалары һ. б.

медицина-диагностика, аналитик системалар һәм башкалар.

сәнгать-чыкканчыга кадәр тәэмин итү, электрон төр сәнгать;

хәрби эш-хәрби хәл мониторингы, анализы, ситуацион модельләштерү һәм башкалар.

дәүләт идарәсе — электрон тавыш бирү, белешмә һәм аналитик системалар һәм башкалар.

җитештерү — җитештерү процессларын автоматлаштыру һәм аны проектлау;

компанияләр белән бизнес-идарә итү, аларның үзара хезмәттәшлеген тәэмин итү, интернет-кибетләр, интернет аша билетларга заказ бирү һ. б.