week

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  week    (hulp, bestand)
• IPA: / wek / (1 lettergreep)
  • (Noord-Nederland): /ʋek/
  • (Vlaanderen, Brabant): /β̞ek/
  • (Limburg): /wek/

Woordafbreking

• week

Woordherkomst en -opbouw

• [A] van Middelnederlands weke, in de betekenis van ‘zeven dagen’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1236
• [B] van Middelnederlands weec, in de betekenis van ‘zacht’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1240
• [C] van  wijk ww  met klinkerwisseling /ɛi/ → /e/

[A]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	week	weken
verkleinwoord	weekje	weekjes

Zelfstandig naamwoord

[A] de week v / m

1. (tijdrekening), (eenheid) tijdseenheid van 7 dagen, meestal beginnend op maandag of zondag

   • In China wordt elke week een kolencentrale gebouwd. 
   • Het is principieel onmogelijk een weersverwachting te maken op een termijn van meer dan twee weken. 

   ▸ Nu is mijn witte paard ziek. Wilt u alstublieft een drank voor hem maken? Volgende week gaan wij naar Holland en zonder dat paard kan ik niet over de daken rijden.

   ▸ Niet te geloven dat ik een week geleden nog in Nederland was bij mijn gezin.

   ▸ Tot mijn verbazing wist ik deze zes weken durende tocht zonder noemenswaardige problemen te voltooien, waardoor ik voor het eerst echt begon te geloven dat mijn ‘American Dream’ wel eens in vervulling zou kunnen gaan.

Meroniemen

• dag, uur, kwartier, minuut, seconde

Opmerkingen

• Alleen de tijdsaanduidingen op -r blijven na een bepaald telwoord in het enkelvoud: drie uur, drie jaar; maar: drie dagen, drie weken, drie maanden.

Typische woordcombinaties

• met drie weken verlengd

• zes weken geleden

Hyponiemen

   

baalweek bidweek Boekenweek businessweek introductieweek kalenderweek kermisweek kerstweek Kinderboekenweek lijdensweek midweek newsweek passieweek pinksterweek sportweek themaweek vijfdagenweek vredesweek werkweek

Afgeleide begrippen

   

weekarmband weekbericht weekbeurt weekblad weekdag weekdienst weekeinde weekend weekgeld weekkaart weekkalender weekloon weekmarkt weeknummer weekorder weekoverzicht weekritme weekstaat weekwisseling wekelijk wekelijks Wekenfeest wekenlang

Verwante begrippen

eenheden van tijd in het Nederlands (nld)
yoctoseconde • zeptoseconde • attoseconde • femtoseconde • picoseconde • nanoseconde • microseconde • milliseconde • centiseconde • deciseconde • seconde • decaseconde • hectoseconde • kiloseconde • megaseconde • gigaseconde • teraseconde • petaseconde • exaseconde • zettaseconde • yottaseconde
seconde • minuut • kwartier • uur • dag / etmaal / nychthemeron • week • decade • maand / maanmaand • kwartaal / trimester / jaargetijde / seizoen • tertaal • semester • jaar / annum • lustrum • decennium • generatie • eeuw / hectoannum • millennium / kiloannum • mega-annum • giga-annum

Vertalingen

    1. tijdseenheid van 7 dagen   

Catalaans: setmana (ca) v Duits: Kalenderwoche (de) v, Woche (de) v Engels: week (en) Frans: semaine (fr) v Italiaans: settimana (it) v Noors: uke (no) g Nynorsk: veke (nn) v

Oekraïens: тиждень (uk) m Oppersorbisch: tydźeń (hsb) m Papiaments: siman Pools: tydzień (pl) m Russisch: неделя (ru) v Sloveens: teden (sl) m Spaans: semana (es) v Vietnamees: tuần (vi) Xhosa: iveki

[B]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	week
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

[B] het week o

1. zacht gedeelte, dat meebeweegt als het wordt ingedrukt

   ▸ Hij boort de nagels in het week van zijn handen.

   ▸ op zyn eygen houtje, en dat alleen, doorboort hy de borſt niet, maar het week van de buyk [hypochondrium dextrum] aan de regter zyde

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	week	weker	weekst
verbogen	weke	wekere	weekste
partitief	weeks	wekers	-

Bijvoeglijk naamwoord

[B] week

1. met weinig weerstandsvermogen of veerkracht

   • Peren: Gebruik voor het invriezen stevige, in ieder geval niet te weke vruchten. 

2. gevoelig voor emoties.

   • Hij pakte mijn hand, ik werd helemaal week vanbinnen. 

Synoniemen

• 1. slap
• 2. sentimenteel

Afgeleide begrippen

• weekachtig, weekdier, weekhartig, weekheid, weekhoevig, weekmaker, weekplaats, weekwater, wekeling

Verwante begrippen

• mals, mollig, murw, zacht, zwak

Vertalingen

    1. slap   

Deens: blød (da) Duits: weich (de) Engels: weak (en), mellow (en), soft (en), tender (en) Fins: heikko (fi) Frans: mou (fr) Fries: sêft (fy) Italiaans: molle (it) Latijn: mollis (la) Noors: bløt (no), svak (no)

Nynorsk: bløt (nn), svak (nn) Oekraïens: слабкий (uk) m, м'який (uk) m Oppersorbisch: mjechki (hsb) Papiaments: moli Russisch: мягкий (ru) Sloveens: mehak (sl) Spaans: blando (es), tierno (es), débil (es), flojo (es) Vietnamees: yếu ớt (vi) Zweeds: vek (sv), mör (sv), svag (sv)

Werkwoord

vervoeging van
weken

[B] week

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van weken
   

   • Ik week. 

2. gebiedende wijs van weken
   

   • Week! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van weken
   

   • Week je? 

Werkwoord

vervoeging van
wijken

[C] week

1. enkelvoud verleden tijd van wijken
   

   • Ik week. 
     
   • Jij week. 
     
   • Hij, zij, het week. 

Gangbaarheid

• Het woord week staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "week" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Engels

enkelvoud	meervoud
week	weeks

Zelfstandig naamwoord

week

1. week (tijdseenheid van 7 dagen).