Roemenië

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Roemenië România
Basisgegaevens
Officieel taal	Roemeens
Huidsjtad	Boekarest (Bucureşti)
Sjtaotsvörm	Rippebliek
Sjtaotshoof (lies)	Klaus Iohannis (sinds 2014)
Premier	Nicolae Ciucă (sinds 2021)
[[{{{titelhoofregering1}}}]]	{{{naomhoofregering1}}}
[[{{{titelhoofregering2}}}]]	{{{naomhoofregering2}}}
[[{{{titelhoofregering3}}}]]	{{{naomhoofregering3}}}
Religie	{{{religie}}}
Opperflaakde – % water	238.391 km² 3,0%
Inwoeners – Deechde:	19.186.201 (2021) 80,4/km²
Biekómmende gegaeves
Munteinheid	Leu (RON)
Tiedzaone	UTC +2
Nationale fiesdaag	1 december
Vouksleed	Deşteaptă-te, române!
Web | Code | Tel.	.ro | ROM | +40

Roemenië (Roemeens: România) is e land en 'ne lidstaot vaan de Europese Unie (EU) op 't carrefour vaan Centraol, Oos- en Zuidoos-Europa. 't Grens in 't zuie aon Bölgarije, in 't noorde aon Oekraïne, in 't weste aon Hongarije, in 't zuidweste aon Servië, in 't ooste aon Moldavië en in 't zuidooste aon de Zwarte Zie. 't Land heet euver 't algemein e gemaoteg continentaol klimaot en 'n opervlaakde vaan 238,397 veerkante kilometer, mèt 'n bevolking vaan roontelum 19 mieljoon (2021). Roemenië is 't twelfde land vaan Europa en de zèsde lidstaot vaan de EU op basis vaan bevolking. De hoofstad en groetste stad is Boekares. Aander groet steieleke gebeeje zien Iași, Cluj-Napoca, Timișoara, Constanța, Craiova, Brașov en Galați.

De Donau, de opein nao laangste revier vaan Europa, oontsprink in 't Duits Zwart Woud en heer struimp 2857 laank in zuidoosteleke riechting, veurtot 'r oetmoont in de Roemeensen Donaudelta. De Karpaote, die Roemenië vaan 't noorde nao 't zuidweste doorkruse, umvatte de Moldoveanu berg op 'n huugde vaan 2544 meter.

Roemenië woort in 1859 gevörmp door 'n personele unie vaan de Donaukeuninkrieke vaan Moldavië en Walachije. De nuie staot, officieel Roemenië geneump vaanaof 1866, woort in 1877 gans oonaofhaankelek vaan 't Ottomaons Riek. In d'n tied vaan de Ierste Wereldoorlog voch Roemenië, naotot 't in 1914 de neutraoliteit had verklaord, same mèt de geallieerde meugendheie vaanaof 1916. In de naosleep vaan deen oorlog woorte Boekoving, Bessarabië, Transsylvanië en deile vaan Banat, Crișana en Maramures deil vaan 't Keuninkriek vaan Roemenië. In de zomer vaan 1940, es gevolg vaan 't Molotov-Ribbentrop-pak woort Roemenië gedwonge um Bessarabië en Noord-Boekoving aof te staon aon de Sovjet-Unie en Noord-Transsylvanië aon Hongarije. In november 1940 teikende Roemenië 't tripartiet pak en es rizzeltaot daovaan góng Roemenië in juni 1941 aon de kant vaan Nazi-Duitsland d'n Twiede Wereldoorlog in, vechtend contra de Sovjet-Unie bis augustus 1944 bij de geallieerde aonsloot en Noord-Transsylvanië heruiverde. Nao d'n oorlog en de bezètting door 't Roed Leger woort Roemenië 'ne socialistische en communistische rippebliek en lid vaan 't Warschaupak. Nao de Roemeense rivvelutie vaan 1989 begos Roemenië aon 'nen euvergaank nao democratie en merretikkenemie.

Roemenië is 'n oontwikkelingsland mèt 'n ikkenemie mèt 'n hoeg inkoume, op de 49e plaots in de Human Development Index. 't Heet de 47ste groetste ikkenemie in de wereld op basis vaan BNP. Roemenië maakde in de vreuge 2000'der jaore 'n snel ikkenomische greui door; allewijl is de ikkenemie vaan Roemenië gebaseerd op deenste. Roemenië is 'ne prodecent en 'ne netto-exportäör vaan mesjienes en electrische energie via bedrieve wie Automobile Dacia en OMV Petrom. Roemenië is sinds 1955 lid vaan de Vereinegde Naties, de NAVO sinds 2004 en de EU sinds 2007. De mierderheid vaan de Roemene is Roemeenstaoleg en identificeert mèt de Oosters-Orthedoxie.