Nord-Pas-de-Calais

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Heëlesj. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

De administratief ideling va Frankriek vuur de fusie van 2016

Nord-Pas-de-Calais (Nederlands: Noord-Nauw van Calais; Wes-Vlamsj: Nôord-Nauw van Kales; Picardisch: Nord-Pas-Calés) woar bis de fusie van 2016 de noardeligste regio va Frankriek. Ze grensde aa ge Belsj en besjtóng oet de departementer Nord en Pas-de-Calais. De óppervlakde bedreug 12.414 km² en d'r woeënde zoeget veer mieljoeën lüj. Seër de herideling van 2016 is ze same mit de ouw regio Picardië ópgegange i g'n nui regio Hauts-de-France. De hoofsjtad woar Lille. Anger wiechtige sjteë zing Valenciennes, Duunkirke, Calais, Roubaix en Tourcoing.

Geografie

Typisch vuur de ouw regio is de zjwoar industrie, meh óch de koele, oeë koale woeëde gewónne. Wie i g'n Miengsjtrieëk tussje Geling en Kirkroa woar d'r miengboew óch hei i de 70'er joare óp zing retour. De koele woeëde gesjloate. Hüj guëf 't doadurch nog rilletief vöal ermooj en wirkeloosheed i g'n sjtrieëk. Dit effek sjtroalt oet óp de aagrenzende regio's Artesië, Picardië en Henegouwe. Typisch i g'n umgeëving zint nog ummer de miengsjachte, de groeëte fabrieke en de kling arbeiesjhüskes.

De kus va g'n sjtrieëk heesj de Opaalkus. 't Sjtuk ten oeëste va Duunkirke heesj Côte des Dunes de Flandre. De Opaalkus hat aafwesselend kliffe en zanksjtrange, wie de Picardische. 't Guëf hei twieë markante lanktónge: Cap-Blanc-Nez en Cap-Gris-Nez. Cap-Gris-Nez ligk aa ge sjmaalste sjtuk van 't Kanaal, dat 't Nauw va Calais heesj. D'r aafsjtand bis Ingeland is hei meh 33 kilometer. Vanaaf Calais weëd 't lank bei g'n kus vlaker. De huëvele ligke deper landiwaats. Vanaaf Duunkirke guëf 't polderlanksjap en weëd de kus gedomineerd durch 'n dunekete, wie i Vlaandere en Nederland.

D'r hoeëgste top is d'r Mont Anor, mit 'n huëgde van 271 meter.

Kultoer

Van aodsher zint de historisch-kultoerele beng mit Vlaandere en Nederland groeët. I d'r vunneftieënde ieëw woar de regio óngerdeel va de Habsburgse Nederleng. Nord-Pas-De-Calais woar i deë tied óngerdeel va graafsjap Artesië en graafsjap Vlaandere. Vuur d'r veertieënde ieëw kalde me in e groeët deel va g'n allewiel regio e Wes-Vlamsj, dus e Nederfrankisch dialek. Doanoa woeëd de sjtrieëk lankzaam verfrans. Dat proces begós in 't zuudweste. Ieësj plaatsje wie Boulogne-sur-Mer en Saint-Omer, sjpieëder 't lank um Calais en oetintelig Duunkirke. Alling in 'ne sjmale sjtroak ten oeëste va Duunkirke kalle sómmige lüj nog e Wes-Vlamsj dialek. 't Geet vermeudelig um 20.000 à 40.000 lüj. Allewiel guëf 't waal poaginge um 't lokaal Vlamsj e nui leëve i bloaze. Me zeet 't Vlamsj óch trük i plaatsjname wie Hondschoote of Duunkirk. Anger plaatsjname woare oersjprunkelig Vlamsj, meh woeëde sjpieëder verfrans, bevuurbild Calais (Kales), Boulogne-sur-Mer (Bonen) en Audinghen (Oudingem).

I g'n umgeëving va Lille kalde me oersjprunkelig waal Franzuësisj. I g'n ganse sjtrieëk guëf 't óch typische Vlamsje belforts en groeëte maatpleie mit verseerde hoesgieëvele. Arras is zoeën sjtad mit bei typisch Vlamsje boewwirke.

Economie

D'r maximale door va treinritte vanoet Lilla noa Londe, Brussel en Paries

Wiewaal 't vöal wirkeloosheed i g'n sjtrieëk guëf, hat de regio 'n rilletief jóng bevolking en doadurch 'n rilletief umvangriek beroopsbevolking. I g'n agglomeratie va Lille is e kenniscentrum en de sjoeëlgoande bevolking is groeëter es 1 mieljoeën. Alling al de Universiteet va Lille hat 110.000 sjtudente. Óch de primaire sector floreert hei, vuural durch de noabeiheed va gooj infrasjtructureel verbinginge, die efficiënte en flotte export va vuural eëpel en terf meugelig make. Lille is e regionaal sjpoarknooppunt. Duunkirke en Calais hant gooj autobaanverbinginge en groeëte zieëhaves. Brussel en Paries ligke neet meh wied. Via d'r Kanaaltunnel kint me sjnel en einfach Ingeland en zing hoofsjtad Londe berieke. Same mit Picardië en de aagrenzende regio's in Belsj is de vuurmalige regio Nord-Pas-De-Calais heidurch 'ne wiechtige internationale sjakel vuur 't (vrach)verkier.

Wiechtige plaatsje

De lies hei-ónger tuënt de wiechtigste plaatsje i Nord-Pas-De-Calais. Behaove inkel oetzungeringe is d'r naam óp 't Franzuësisj en tussje höaksjkes óp 't Nederlands. Historisch wiechtige sjteë zint:

• Arras (Atrecht)
• Boulogne-sur-Mer (Bonen)
• Calais (Kales)
• Cambrai (Kamerijk)
• Douai (Dowaai)
• Duunkirke (Dunkerque),
• Valenciennes (Valencijn)

Anger sjteë:

• Lens
• Liévin (Lieven)
• Marcq-en-Barœul (Marke)
• Maubeuge (Mabuse)
• Roubaix (Robaais)
• Sint-Omaars (Saint-Omer)
• Tourcoing (Toerkonje)
• Villeneuve-d'Ascq
• Waterlo (Wattrelos)

Galerie

• 
  Cap-Blanc-Nez i d'r winkter
• 
  Historisch centrum vuur d'r miengboew in Lewarde
• 
  Lille
• 
  De belfort van Arras

Referenties

D'r aavang van 't artikel is umgezet oet 't Wes-Vlamsj, de res is 'n samevatting van 't corresponderend Nederlands artikel: [1]. Vuur 't óngerwirp economie is gebroek gemaak va de Ingelse zusterpazjena: [2].