Oecumene

Vide etiam paginam discretivam: Oecumene (discretiva).

Oecumene (a lingua Graeca, "οἰκουμένη" oikuménē, "terra inhabitata") est pars orbis terrarum a civitate nota. Vulgo ea pars Terrae, quae perpetuo inhabitatur, oecumene appellatur, contra anoecumenem, id est regiones desertae vel temporarie habitatae. Tempore Hellenistico, oecumene significabat eam partem Terrae, quae inhabitabatur ab omnibus hominibus vel aliqua eorum parte. Saepe terras a Graecis habitatas significabat, sed barbaros excludebat. Sub imperio Romano, oecumene totum Imperium Romanum saepe designabat.

In Novo Testamento, hoc vocabulum refertur tam ad mundum praesentem quam ad regnum Christi futurum. In litteris Imperii Romani Orientalis usus Graecus Romanus manebat, sed, christianismo crescente, etiam gentes extra Imperium comprehendebantur, ubi ecclesiae vel communitates christianae exstabant.

Notio oecumenae postea a christianis adhibita est, propter hoc, concilia universae ecclesiae oecumenica nominata sunt et patriarcha Constantinopolitanus titulum patriarchae oecumenici accepit. Haec allusio ad universalitatem est origo modernae notionis oecumenismi.

Oecumene in religione Christiana

Hac vi etiam in Novo Testamento adhiberi solet^[1] vel Imperium Romanum significat^[2]. In Hebr 2,5 vox "mundus futurus" valet.

In ecclesia antiqua notio praeter vim politicam (Imperium Romanum) etiam vim ecclesiasticam habebat universam Christianitatem significans. Tempore Constantini Magni hoc discrimen evanuit. Decreta conciliorum oecumenicorum simul pro ecclesia ac imperio valebant.

Parte imperii occidentali delapso tantum vis ecclesiastica remanebat: Saeculo sexto Patriarcha Constantinopolitanus se "Oecumenicum" nominabat primatum inter varias ecclesias denotans. Quod a Gregorio Magno, papa Romano, vehementer refutatum est.

A saeculo vicesimo notio oecumene pro variis formis Oecumenismi (sc. "Motu oecumenico" inter ecclesias et "Oecumeni Abrahamitica" inter religiones monotheisticas) adhibetur.

Nexus interni

Bibliographia

F. Gisinger: Oikumene. In: Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft (RE). Vol. 17, Stuttgardiae 17, Coll. 2123–2174.
J. Kaerst: Die antike Idee der "Oekumene" in ihrer politischen und kulturellen Bedeutung. Lipsiae 1903
E. Pitz: Die griechisch-römische Ökumene und die drei Kulturen des Mittelalters. Geschichte des mediterranen Weltteils zwischen Atlantik und Indischem Ozean, 270 - 812. Berolini 2001, ISBN 3-05-003564-1
J.S. Romm: The edges of the earth in ancient thought. Geography, exploration, and fiction. Princeton, NJ 1992, ISBN 0-691-06933-6
T. Schmitt: Vox Oikumene, in: Der Neue Pauly (DNP)
W. Speyer: Reale und ideale Oikumene in der griechischen und römischen Antike. Wiener Studien. Zeitschrift für klassische Philologie und Patristik 114 (2001), p. 449-462
W.M. Stevens: The Figure of the Earth in Isidore's "De natura rerum". In: Isis, Vol. 71, Nr. 2 (mense Iunio 1980), p. 268-277

Notae

↑ Mt 24,14; Lc 2,1; Lc 4,5; Lc 21,26; Act 3,10; Act 11,28; Act 17,6; Act 17,31; Act 19,27; Act 24,5; Ro 10,18; Hebr 1,6;{Hebr 2,5; Apc 3,10; Apc 12,9; Apc 16,14
↑ Lc 2,1, Mt 24,14

[1] Mt 24,14; Lc 2,1; Lc 4,5; Lc 21,26; Act 3,10; Act 11,28; Act 17,6; Act 17,31; Act 19,27; Act 24,5; Ro 10,18; Hebr 1,6;{Hebr 2,5; Apc 3,10; Apc 12,9; Apc 16,14

[2] Lc 2,1, Mt 24,14

[1]

[2]