Nonm
| Ede nou soutni yon pwojè diksyonè kreyòl, yon kreyasyon lib : |
 Wiksyonè kreyòl
|
Nonm se valè nimerik. Yo ekri yon nonm avèk chif yo swivan règ yo sistèm nimewotasyon.
Tradiksyon
[modifye | modifye kòd]- Lòt kreyòl:
- Franse: nombre
- Angle: number
- Alman: Zahl
- Panyòl: número
Etimoloji
[modifye | modifye kòd]Mo nonm an soti nan lang laten an defome pa franse a(nombre) ki soti nan yon mo laten (numerus).
Natirèl
[modifye | modifye kòd]| French-based creole languages | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kreyòl Ayisyen | zè/er/w(o) | en | de | twa | kat | sink/senk | sis/ses | sèt | wit | nèf | dis |
Nonm natirèl se sa nou aprann konte an premye : se senbol sa yo nou melanje avèk konsep konte ki pèmèt nou fè diferans le nou rankontre varyasyon nan kantite. Konsèp sa devlope nan yon pwose korespondans kote ke nou koresponn yon bagay ak yon lòt. Pou nou we devlopman pwose sa, an nou imajine yon moun kap gade bèt. Avan li deplase bèt pou ale chache zèb, li lage yon wòch nan yon sakit pou chak kabrit li kite sòti nan baryè ya. Pwose sa kontinye jiska li kite dènye kabrit la sòti. Konye la aprè sa, nan aswe, li repete menm pwose sa le lap mete bèt yo nan betay yo. Si nan repetisyon pwose sa, li reyalize ke li gen plis wòch ke kabrit, lap rekonèt ke li bliye kèk kabrit sou patiraj ke li tap itilize ya. Nan ka sa, li ka voye yon pitit li ale chache rès bèt yo. Ti egzanp sa montre kokenn shann enpòtans nonm natirèl genyen pou kalkil e kijan konsèp sa devlope nan yon rele-mennen-vini ak konsèp korespondans lan. Lè ou pa wè pyès bagay, ou rele nonm la sa a zewo ; lè ou wè yon objè, ou rele nonm sa a "yonn", lè ou wè yon lòt objè akonpanye ak sa ou te we anvan an, ou rele nonm total sa a de, setadi ou dekrive kantite bagay ou wè. Ou ap kontinyé mem jan a : zero, yonn, de, twa, kat, senk, elatrye.
Nou rele nonm natirèl otman : nonm antye pozitif (gade atik nonm antye, se nonm natirèl ak opoze li)
Senbol li se N.
Antye
[modifye | modifye kòd]Nonm antye se ansanm ki sòti nan inyon nonm natirèl yo ak opoze nonm natirèl yo. Nonm negatif se opoze nonm pozitif yo (ou ap presize nonm antye pozitif pou fè diferans ant yo de ) : 2+ (-2) = 0 i.e de plis (mwen de) fè zewo. Li sinifye ou dedui li de yon kantite natirèl ; (-2) se mwen de ou byen zewo mwen de ( 0 + (-2)= -2)
Senbol li se : Z = N U (-N) U sinifye Inion, ou ap joute kantite -N (mwen N) ak N pou ou fè Z