Lingua karachai-balkar
| Karachai-Balkar Къарачай-Малкъар тил Qaraçay-Malqar til | ||
|---|---|---|
| Falado en: | Rusia, e moi en menor medida nos limítrofes Casaquistán, Armenia, Uzbekistán e Acerbaixán | |
| Rexións: | Cabardia-Balcaria Carachai-Circasia | |
| Total de falantes: | 400.000 (aprox) | |
| Familia: | Karachai-bálcara | |
| Escrita: | Alfabeto Cirílico Alfabeto Latino | |
| Status oficial | ||
| Lingua oficial de: |  Kabardino-Balkaria  Karachay-Cherkessia
| |
| Códigos de lingua | ||
| ISO 639-1: | --
| |
| ISO 639-2: | krc | |
| ISO 639-3: | krc
| |
| Mapa | ||
| ||
| Status | ||
 | ||
A lingua karachai-balkar[2][3] (Къарачай-Малкъар тил, Qaraçay-Malqar til ou Таулу тил, Tawlu til) é unha lingua turca falada polos karachai e polos bálcaros. Está dividida en dous dialectos: karachai-baksan-chegem, que pronuncian dous fonemas como /tʃ/ e /dʒ/, e o Bálcaro, que pronuncian os anteriores fonemas como /ts/ e /z/. A escrita moderna do karachai-balkar está baseado no dialecto karachaio-baksan-chegem.
Alfabeto
[editar | editar a fonte]O alfabeto cirílico moderno da lingua karachai-balkar é:
| А а | Б б | В в | Г г | Гъ гъ | Д д | Дж дж | Е е |
| Ё ё | Ж ж | З з | И и | Й й | К к | Къ къ | Л л |
| М м | Н н | Нг нг | О о | П п | Р р | С с | Т т |
| У у | Ў ў | Ф ф | Х х | Ц ц | Ч ч | Ш ш | Щ щ |
| ъ | Ы ы | ь | Э э | Ю ю | Я я |
Exemplo da lingua
[editar | editar a fonte]Artigo 1 da Declaración Universal dos Dereitos Humanos en karachai-balkar:
| En cirílico | En latino | Tradución |
| Бютеу адамла эркин болуб эмда сыйлары бла хакълары тенг болуб тууадыла. Алагъа акъыл бла намыс берилгенди эмда бир-бирлерине къарнашлыкъ халда къараргъа керекдиле. | Bütew adamla erkin bolub emda sıyları bla haqları teñ bolub tuwadıla. Alağa aqıl bla namıs berilgendi emda bir-birlerine qarnaşlıq halda qararğa kerekdile. | Tódolos seres humanos son nados libres e iguais en dignidade e dereitos. Son dotados de razón e consciencia e deberían actuar cara ao outro con espírito de irmandade. |
Números
[editar | editar a fonte]| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| ноль (nol) | бир (bir) | эки (eki) | юч (üç) | тёрт (tört) | беш (beş) | алты (altı) | джети (ceti) | сегиз (segiz) | тогъуз (toğuz) | он (on) |
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Moseley, Christopher e Nicolas, Alexandre. "Atlas of the world's languages in danger". unesdoc.unesco.org. Consultado o 11 de xullo de 2022.
- ↑ Definición para karachai Arquivado 14 de agosto de 2018 en Wayback Machine.. DIGALEGO
- ↑ Definición para balkar Arquivado 14 de agosto de 2018 en Wayback Machine..DIGALEGO
Véxase tamén
[editar | editar a fonte] |
Existe unha versión da Wikipedia en Lingua karachai-balkar |
Outros artigos
[editar | editar a fonte]Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Chodiyor Doniyorov e Saodat Doniyorova. Parlons Karatchay-Balkar. París: Harmattan, 2005. ISBN 2-7475-9577-3.
