Vijeće Evrope - Wikipedia Idi na sadržaj

Vijeće Evrope

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Razlikovati: Evropsko vijeće ili Vijeće Evropske unije.
Vijeće Evrope
Zastava Vijeća Evrope
Zastava
Položaj Vijeća Evrope na karti
Položaj Vijeća Evrope
Glavno sjedište Strasbourg, Francuska
Službeni jezik francuski, engleski
Broj zemalja članica 47 punopravnih članica
8 posmatrača
Lideri  
Thorbjørn Jagland
Zakonodavstvo
Datum osnivanja 5. maj 1949.
Veb-sajt [1]

Vijeće Evrope (engleski: Council of Europe, francuski: Conseil de l'Europe, njemački: Europarat) jest međunarodna organizacija država članica šire evropske regije koja promovira saradnju u oblasti pravnih standarda, ljudskih prava, demokratskog razvoja, vladavine prava i kulturne saradnje. Osnovano je 1949, ima 47 zemalja članica s oko 800 miliona stanovnika i potpuno odvojena tijela[1] od Evropske unije (EU), koja ima 28 država članica. Glavni zadaci i obaveze Vijeća Evrope su:

  1. Ono je zakonodavno tijelo Unije; za širok domen pitanja, prakticira tu zakonodavnu moć zajedno sa Evropskim parlamentom
  2. Koordinira ekonomskim smijerovima zemalja članica
  3. Zaključuje, u ime EU, međunarodne dogovore sa jednom ili više država ili međunarodnih organizacija
  4. Zajedno s Parlamentom rukovodi budžetom
  5. Donosi odluke potrebne za utvrđivanje i implementiranje zajedničke međunarodne i sigurnosne politike, na osnovu općih regulacija koje je donijelo Vijeće Evrope
  6. Koordinira aktivnostima zemalja članica i usvaja mjerila u policijskoj i pravosudnoj saradnji u pitanjima kriminala.

Ipak, najvažniji zadaci su jačanje demokratije, zaštite ljudskih prava i pravne države na evropskom kontinentu. Najveći doseg Vijeća Evrope ogleda se u Evropskoj konvenciji o ljudskim pravima, potpisanoj 1950, i koja služi kao osnovni pravni dokument Evropskom sudu za ljudska prava.

Sjedište Vijeća Evrope je u Strasbourgu na francusko-njemačkoj granici. Prvobitno sjedište je bilo u palati strasburškog univeziteta, dok se sad nalazi u Palais de l'Europe (Palata Evrope). Članstvo u Vijeću Evrope otvoreno je svim evropskim demokratskim državama koje su prihvatile načelo vladavine prava i koje garantiraju osnovna ljudska prava i slobode svojim građanima.

Vijeće Evrope ne treba miješati s Vijećem Evropske unije ili Evropskim vijećem, koji su tijela Evropske unije. Vijeće Evrope je samostalna međunarodna organizacija odvojena od Evropske unije.

Osnivanje i razvoj

[uredi | uredi izvor]

Idejni začetnik Vijeća Evrope je Winston Churchill, koji je u svom predavanju na Univerzitetu u Zürich 19. septembra 1946 (tekst govora) izložio ideju o "Sjedinjenim Državama Evrope", po uzoru na SAD te pozvao na stvaranje Vijeća Evrope.[2][3] On je također govorio o Vijeću Evrope već 1943. u jednoj radio emisiji.[2]

O budućoj strukturi Vijeća Evrope se raspravljalo i na kongresu nekoliko stotina vodećih političara, predstavnika vlasti i civilnog društva u Haagu 1948. Uspostavljena su dva pristupa u vezi sa budućim Vijećem Evrope: prvi je zastupao ideju o klasičnoj međunarodnoj organizaciji koju bi činili predstavnici Vlada članica, dok je drugi zastupao politički forum s parlamentarnom skupštinom. Oba pristupa su u konačnici kombinirana kroz stvaranje Odbora ministara i Parlamentarne skupštine u skladu sa Statutom Vijeća Europe. Ovaj dualitet međuvladine i međuparlamentarne strukture je kasnije kopiran i u slučaju Evropske zajednice, NATO-a i OSCE-a. Vijeće je službeno osnovano Londonskim ugovorom od 5. maja 1949, usaglašenim između deset izvornih država članica. Taj ugovor poznat je kao Statut Vijeća Evrope. Mnoge druge države, pogotovo poslije demokratskih tranzicija u centralnoj i istočnoj Evropi ranih 1990-tih, su pristupile Vijeću Evrope i danas ovom Vijeću pripadaju sve evropske države Evrope izuzev Bjelorusije, Kazahstana, Vatikana i države sa ograničenim priznanjem (Kosovo).

Završetkom hladnog rata, Vijeće Evrope se nametnulo kao glavni politički forum za trajni dijalog i saradnju sa zemljama istočne i srednje Evrope koje su izabrale demokratski oblik upravljanja državom. Ta nova uloga Vijeća Evrope kao čuvara demokratske sigurnosti, potvrđena je Bečkim sastankom na vrhu održanom u oktobru 1993.

Cilj

[uredi | uredi izvor]

Član 1.(a) Statuta:

Cilj Vijeća Evrope je postići bolju povezanost među svojim članova sa svrhom očuvanja i ostvarivanja ideala i načela koji su im zajednička baština i koja olakšava njihov ekonomski i socijalni napredak.

Vijeće se bavi:

  • zaštitom demokratije i vladavine prava
  • zaštitom ljudskih prava, posebno:
    • socijalnih prava, u skladu s Evropskom socijalnom poveljom
    • jezičkih prava, u skladu s Evropskom poveljom o regionalnim i manjinskim jezicima
    • slobodom medija, u skladu s Evropskom konvencijom o ljudskim pravima
  • promocijom evropskog kulturnog identiteta i raznolikosti, u skladu s Okvirnom konvencijom za zaštitu nacionalnih manjina
  • problemima kojima se suočava evopsko društvo, uključujući diskriminaciju, ksenofobiju, zagađenje okoliša, SIDA, zlouporabu opojnih droga i organiziranog kriminala
  • poticanjem demokratske stabilnosti kroz reforme.

Tijela i institucije

[uredi | uredi izvor]

Vijeće Evrope čine dva glavna tijela:

Institucije Vijeća Evrope su:

Također postoji Evropski odbor za demokratiju kroz pravo, poznatija kao Venecijanska komisija.

Na čelu Sekretarijata Vijeća Evrope je Glavni sekretar Vijeća Evrope.

Odbor ministara je tijelo Vijeća Evrope koje donosi odluke. Čine ga ministri vanjskih poslova zemlje članice ili njihovi stalni zastupnici. Parlamentarna skupština je savjetodavno tijelo čije članove određuju nacionalni parlamenti. Kongres lokalnih i regionalnih vlasti Evrope je savjetodavno tijelo koje predstavlja lokalne i regionalne vlasti. Na taj način su vlade, nacionalni parlamenti te lokalne i regionalne vlasti zasebno predstavljene.

Simboli

[uredi | uredi izvor]

Vijeće Evrope prvo je uvelo zastavu, koju je kasnije preuzela i Evropska unija, poznatiju kao plavu zastavu s dvanaest zlatnih zvjezdica. Himna, koja je također i himna EU, je Oda radosti iz Beethovenove Devete simfonije (od 1972). Dan Vijeća Evrope obilježava se 5. maja.

Službeni jezici

[uredi | uredi izvor]

Službeni jezici Vijeća Evrope su francuski i engleski, a u Parlamentarnoj se skupštini također upotrebljavaju i njemački, italijanski i ruski kao radni jezici. Pod određenim se uvjetima tokom rasprava omogućuje i prevođenje na druge jezike.

Članstvo

[uredi | uredi izvor]

Danas Vijeće Evrope broji 47 država članica. Deset je izvornih država članica koje su osnovale Vijeće Evrope:

Vijeću Evrope potom se pridružuju (hronološkim slijedom):

Parlament Bjelorusije imao je poseban gostujući status u Parlamentarnoj skupštini od septembra 1992. do januara 1997, međutim, suspendiran je zbog toga što se u Bjelorusiji ne poštuju ljudska prava.

Vatikan ima posmatrački status pri Odboru ministara od 1970.

Neke neevropske države imaju posmatrački status pri institucijama Vijeća Evrope:

Japan i Sjedinjene Američke Države imaju posmatrački status pri Odboru ministara.
Izrael ima posmatrački status pri Parlametarnoj skupštini.
Kanada i Meksiko imaju posmatrački status pri Odboru ministara i Parlametarnoj skupštini.

Također pogledajte

[uredi | uredi izvor]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ "Council of the European Union". Evropean Union. Pristupljeno 19. 5. 2012.
  2. ^ a b "Winston Churchill and the Council of Europe". Council of Europe: Archiving and Documentary Resources. Council of Europe. 6. 4. 2009. Pristupljeno 18. 11. 2013., including audio extracts
  3. ^ "European Navigator (ENA)". Arhivirano s originala, 7. 6. 2011. Pristupljeno 4. 4. 2011. Including full transcript

Vanjski linkovi

[uredi | uredi izvor]
Commons logo
Commons logo
Commons ima datoteke na temu: Vijeće Evrope
Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Vijeće_Evrope&oldid=3628754"