नेपाली भाषा - विकिपीडिया Jump to content

नेपाली भाषा

विकिपीडिया से
नेपाली भाषा
गोरखी
नेपाली भाषा
खस कुरा
मूलभाषा बाटेनेपाल अउरी भारत, पुरा बिस्व में डायस्पोरा
नृजातीयताNative speaker: Khas people including Gurkha and Lhotshampa.

As a second language: Most ethnic groups in Nepal, including Newari and Madhesi.

Indian ethnic groups: Indian Gorkha and some Bengalis

Bhutanese ethnic groups: Lhotshampa
मूल बोले वाला
25 million (2001–2011 censuses)[1]
बोली सभ
Devanagari
Devanagari Braille
Takri (historical)
Bhujimol[प्रमाण देईं] (historical)
Signed Nepali
ऑफिशियल स्टेटस
सरकारी भाषा बाटे
 नेपाल
 भारत (in Sikkim and Darjeeling district of West Bengal)
नियमित कइल जाले नेपाल एकेडेमी
भाषा कोड
ISO 639-1ne
ISO 639-2nep
ISO 639-3nepinclusive code
Individual codes:
npi – नेपाली
dty – डोतेली
Glottolognepa1254[2]
nepa1252  (duplicate code)[3]
Linguasphere59-AAF-d
World map with significant Nepali language speakers
Dark Blue: Main official language,
Light blue: One of the official languages,
Red: Places with significant population or greater than 20% but without official recognition.

नेपाली भाषा आर्य-भारोपेली समुह के भाषा ह जौन नेपाल लगायत भारत, भुटानबर्मा क कुछेक भाग म बोलल जायेला | ई भाषा नेपाल आ सिक्किम (भारत) के आधिकारीक (सरकारी काम काज) के भाषा ह | नेपाल के करीव आधा जनसंख्या आपन मातृभाषा के रूप मे ई भाषा बोलल जायेला ।

नेपाली भाषा बिभिन्न समयमा बिभिन्न नामले चिनिन्थ्यो । खस कुरा, पर्वते भाषा तथा गोर्खाली भाषा आदि । यी मध्ये खस कुरा सबैभन्दा पुरानो नाम हो । खस जातीहरूले बोल्ने भाषा भएको हुनाले यसलाई खस भाषा भनिएको हो । यो भाषा पश्चिम नेपालको कर्णाली क्षेत्रमा विकशित भएर पूर्व तर्फ फैलदै गएको हो । खस कुरा पश्चिम नेपालको अर्को भाषा खाम कुरा, जुन नेपालका मगर जातीहरूले बोल्ने गर्दछन्, संगै विकशित हुँदै अगाडी बढ्यो ।

व्याकरण

[संपादन करीं]

नेपाली साहित्य लाई नेपाली उखान-टुक्का तथा गाउँ खाने कथा आदिले एकदमै रोचक र धनी बनाएको छ।

न॑पाली भासामा वचन दुइ प्रकारका भनिया॑.स्वरमा वचन निम्न तरिकाल॑ ल्याऊ.

एक वचन       बहुवचन
 अ              आ
 इ               ई
 उ               ऊ
 ए               ए॑
 आ॑             ओ॑

वाक्यांश

[संपादन करीं]
                     स्वर वर्णक 

_________________________________________________________________

                          |
            लघु            |              दीर्घ 

___________________________|____________________________________

                          |
  स्वर               वर्णक   |        स्वर           वर्णक 
                          |

__________________________|______________________________________

                          |
  अ                ़      |       आ             ा    __________________________|______________________________________
                          | 
  इ                ि      |       ई              ी                            
                          |
  उ                ु      |       ऊ              ू

___________________________________________________________________

                          |
  ऋ               ृ      |        ॠ             ॠ
__________________________________________________________________
                          |
  ए                े      |        ऐ              ै

___________________________________________________________________

  ओ               ो      |        औ              ौ

___________________________________________________________________

                     खण्डेतर वर्ण

_______________________________________________________________________

                          |
अं      ं       ँ          |          अः                ः

_________________________________________________________________________

पाठ्य सामग्री

[संपादन करीं]

शब्दकोश

[संपादन करीं]

व्याकरण

[संपादन करीं]

बाहरी कड़ी

[संपादन करीं]
  1. नेपाली भाषा at Ethnologue (18th ed., 2015)
    नेपाली at Ethnologue (18th ed., 2015)
    डोतेली at Ethnologue (18th ed., 2015)
  2. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Nepali [1]". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
  3. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Nepali [2]". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.